تثلیث چیست ؟

تثلیث چیست ؟

اهمیت خداشناسی

تثلیث یکی از دشوارترین و در عین حال ،جذاب ترین اعتقادات مسیحیان است . آموزه تثلیث در واقع تحلیل و بیان تفصیلی این باور بنیادین مسیحی است که خدا محبت است .بدون شناخت تثلیث، شناخت محبت خدا ،و در نتیجه ،شناخت درست و عمق ایمان مسیحی امکان پذیر نیست.

کتاب مقدس میگوید خدا انسان را شبیه خود آفرید ، و این براستی حقیقت دارد که انسانها شبیه خدایی میشوند که به آن اعتقاد دارند .

زیرا خدا در واقع پاسدار و تبلور عالی ترین ارزشهایی است که شخص بدان پایبند است و همین ارزشهاست که تعیین کننده شیوه زندگی و رفتار آدمی در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی است . چه بسا خدایی خودکامه به حکومتی خودکامه مشروعیت میبخشد و خدایی خشن ،رفتار خشونت آمیز مومنان خود را موجه میسازد .بی شک خدای هر کس عالی ترین سرمشق اوست .

البته باید اذعان داشت که این معادله همیشه درست از کار در نمی آید . چه بسا خدایان خشن که مومنان مهربان هم دارند و خدایان مهربان که مومنان خشن نیز در میان پیروانشان وجود دارد . اما این شاید بیشتر از ان سبب است که برخی مومنان به درستی از خدای خود سرمشق نمی گیرند و یا براستی به آن که خدا می نامندش اعتقاد ندارند . به هر صورت جای تردید نیست که خداشناسی هر شخص از قوی ترین عوامل تاثیرگذار بر رفتار و شیوه زندگی اوست .

تثلیث چیست ؟

بنابراین ، آگاهی از خداشناسی یک مکتب فکری ، اجتماعی و یا دینی ،برای شناخت جوهر آن مکتب و موضع گیریهای آن در قبال مسایل گوناگون ، بس راهگشا است .همچنین نقد خداشناسی یک مکتب ،یکی از موثرترین کوششها در جهت نقد خداشناسی یک مکتب ،یکی از موثرترین کوششها در جهت نقد آن مکتب است .پس نباید تصور کرد که بحث و بررسی پیرامون خداشناسی ،صرفا بحثی نظری و الاهیاتی است که ابعاد عملی تر زندگی فردی و اجتماعی انسان از آن بهره چندان نتواند برد .تاریخ گواه است که اعتقادات دینی ،و یا عدم اعتقاد به آنها ،تا چه اندازه بر شکل گیری وقایع تاریخی و تغییر و تبدیل اوضاع اجتماعی و سیاسی در نقاط مختلف جهان اثر گذاشته و می گذارد .

کج فهمی درباره تثلیث

درباره خدای مسیحیان که تحت عنوان تثلیث شناخته می شود ،کج فهمی های بسیار در میان ایرانیان وجود دارد .برخی بر این گمانند که مسیحیان به سه خدا اعتقاد دارند .برخی از این هم پیش تر رفته می پندارند که این سه خدا عبارتند از پدر ،پسر و حضرت مریم! به گمان اینان ،مسیحیان بر این باورند که خدا با حضرت مریم وصلت کرده و نتیجه این وصلت تولد عیسی بوده است ،که او را از همین رو پسر خدا دانسته اند .آنان نیز که تثلیث را بهتر می شناسد ،آن را اعتقادی بس تناقض آمیز می دانند که لازمه پذیرش آن قربانی کردن عقل و منطق پیش پای سنت دینی و مرجعیت کلیسا است .

حتی بسیاری از مسیحیان ایرانی از درکی نادرست یا ناکافی از خداشناسی مسیحی برخوردارند . بسیاری از اینان با عینک اعتقادات پیشین خود به تثلیث می نگرند و آنچه به عنوان تثلیث می شناسند ،آمیخته ای است از اندیشه های مختلف و حتی متضاد که بیشتر به بدعتهای معروف در تاریخ کلیسا شبیه است تا تعلیم کتاب مقدس یا میراث فکری و الاهیاتی اصیل مسیحی درباره تثلیث. متاسفانه برخی معلمان مسیحی نیز یا به علت عدم آگاهی کافی از تثلیث ،و یا آگاهانه و به منظور آسانتر کردن پذیرش خداشناسی مسیحی برای حقجویان ، به آموزش نظریاتی درباره تثلیث می پردازند که انها را نمی توان چیزی جز بدعتهایی خطرناک تلقی کرد.

حتی بسیاری از مسیحیان که از درکی کمابیش درست از تثلیث برخوردارند ،اغلب با نگرشی دفاعی بدان نزدیک می شوند. اینان به تثلیث بیشتر به عنوان معضلی می نگرند که باید برایش راه حلی جست ، تا گوهر بی نظیری که باید بدان مباهات کرد یا سلاح نیرومندی که باید برخورداری از آن را جشن گرفت . به دیگر سخن ،حتی بسیاری از مسیحیان ، به اهمیت و ارزش والای فکری و روحانی تثلیث واقف نیستند.

تثلیث چیست ؟

جایگاه مهم تثلیث

به علاوه ،تثلیث آموزه ای در حاشیه اعتقادات مسیحی نیست ،بلکه به طور خاص در قلب ایمان مسیحی جای دارد .همه آموزه های دیگر مسیحی اعم از آفرینش ،انسان ،مسیح، نجات ، و کلیسا از آن بس تاثیر می پذیرند . به واقع ،عمارت الاهیات مسیحی یکسره از ساختاری مبتنی بر تثلیث برخوردار است و بر تمامی ابعاد آن سایه می افکند. این تاثیر فراگیر تنها به اعتقادات محدود نمیشود بلکه شیوه زندگی ، اخلاق فردی و اجتماعی ،و پرستش و زندگی روحانی مسیحی را نیز تماما در برمیگیرد .با توجه به تاثیر گسترده آموزه تثلیث بر همه ابعاد اعتقاد و زندگی مسیحی ،عدم برخورداری از شناختی درست از کل ایمان مسیحی است .

تثلیث چیست ؟

توجه نوین به تثلیث

جای بسی خوشبختی است که پس از سالها کم توجهی ،چندی است که بحث و بررسی پیرامون آن رونق تازه ای به خود گرفته ،و به یکی از جذاب ترین و پرطرفدارترین مباحث در محافل الاهیاتی تبدیل شده است . امروزه دیگر کمتر اندیشمند ،الاهیدان و فیلسوف برجسته و صاحب نام مسیحی را می توان یافت که بخشی عمده از اندیشه ورزی خود را به بررسی تثلیث و پیامدها و دلالتهای گسترده فکری ،روحانی و اخلاقی ان اختصاص نداده باشد .و جالبتر آنکه این تجدید توجه به تثلیث به هیچ وجه محدود به گروه و یا جهت گیری الاهیاتی و فلسفی خاصی نیست و اندیشمندان طراز اول مسیحی را از گرایشهای مختلف در بر می گیرد.

برگرفته از کتاب تثلیث

نگاهی به خدای مسیحیان

نویسنده : دکتر مهرداد فاتحی

مسیح کیست